Πλακούντας
Τι είναι ο πλακούντας;
Όλες έχουμε ακούσει την λέξη “πλακούντας” και όλες έχουμε αναρωτηθεί τι είναι αυτό. Ο πλακούντας λοιπόν, είναι ένα όργανο που δημιουργείται για να υπηρετήσει τις ανάγκες του μωρού σας σε οξυγόνο και τροφή. Από την ώρα της γονιμοποίησης αλλάζει μορφή μέχρι και την 50η μέρα όπου παίρνει την τελική του μορφή.
Ο πλακούντας εμφυτεύεται στο τοίχωμα της μήτρας και βοηθάει στην μεταφορά οξυγόνου, θρεπτικών συστατικών και της γλυκόζης για να μεγαλώσει το μωρό σας σωστά. Η μεταφορά γίνεται με την βοήθεια του ομφάλιου λώρου ( όπου έχει 2 αρτηρίες και 1 φλέβα) . Ο πλακούντας φιλτράρει τα συστατικά (διοξείδιο του άνθρακα/απορρίμματα από το αίμα) που μπορεί να είναι βλαβερά για το μωρό σας. Επίσης παράγει αρκετές ορμόνες (οιστρογόνα/ προγεστερόνη) που βοηθούν κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό.
Το αίμα της μητέρας διαχωρίζεται από το αίμα του μωρού για να προστατεύεται από λοιμώξεις που μπορεί να υπάρχουν στην μητέρα.
ΠΡΟΣΟΧΗ, το αλκοόλ, η νικοτίνη (κάπνισμα) και τα ναρκωτικά διαπερνούν τον φραγμό του πλακούντα και μπορούν να βλάψουν το μωρό σας!
Ο πλακούντας είναι το μόνο όργανο στον οργανισμό μας που δημιουργείται κατά την εγκυμοσύνη και απορρίπτεται στο τρίτο στάδιο του τοκετού.
Πώς γίνεται η αποβολή του πλακούντα;
Η αποβολή του πλακούντα γίνεται σε διάστημα 5 με 30 λεπτών αμέσως μετά την γέννηση του μωρού σας, απο τον κόλπο( αν ήταν φυσιολογικός τοκετός)! Ο ιατρός ή η μαία μπορεί να σας κάνει μασάζ στο κάτω μέρος της κοιλιάς για να βοηθήσουν στην γρηγορότερη αποκόλληση του πλακούντα. Μπορεί να χρειαστεί να “σπρώξετε” ακόμα μια φορά για να βοηθήσετέ στην εξώθηση του.
Είναι σημαντικό ο πλακούντας που θα βγει να είναι ολοκληρωμένος και να μην είναι ατελής. Αν είναι ατελής θα χρειαστεί να γίνει χειρουργική αποκόλληση (απόξεση). Αν κάνετε καισαρική τομή ο ιατρός θα αποκολλήσει τον πλακούντα αμφίχειρα (με το χέρι του) αμέσως μετά που θα γεννηθεί το μωρό σας!.
Και στις 2 περιπτώσεις μόλις βγει ο πλακούντας δίνεται ένα φάρμακο που ονομάζεται "ωκυτοκίνη". Αυτό γίνεται για να προκληθούν περισσότερες συστολές και να επουλώσει ο συντομότερο δυνατό η ανοικτή πληγή που δημιουργείται από την αποκόλληση του πλακούντα.
Ποιά είναι η φυσιολογική θέση του;
Η φυσιολογική θέση ενός πλακούντα είναι πίσω προς τα πάνω. Αρχικά γίνεται εμφύτευση στην μέση και σιγά σιγά καθώς αυξάνεται το μέγεθος της μήτρας και τεντώνονται τα τοιχώματα μεταφέρεται πιο πάνω.
Την θέση του πλακούντα μπορείτε να την μάθετέ από το υπερηχογράφημα που γίνεται γύρο στην 21η με 24η εβδομάδα (Β επιπέδου υπερηχογράφημα).
Πως να σιγουρευτούμε ότι θα έχουμε ένα υγιή πλακούντα;
Καλό είναι να επισκεπτόμαστε τον πάροχο υγείας μας και να ενημερώσουμε την μαία ή τον ιατρό μας για τυχών επεμβάσεις στην μήτρα.
Μην καπνίζεται, μην καταναλώνεται αλκοόλ ή ναρκωτικά γιατί αυτό αυξάνει κατά πολύ την πιθανότητα να εμφανίσετε προβλήματα στον πλακούντα. Επίσης μην παίρνεται φαρμακευτική αγωγή χωρίς την έγκριση του ιατρού σας.
Μιλήστε άμεσα με την πάροχο υγεία σας (ιατρός/ Μαία) αν:
-
Έχετε αιμορραγία
-
Υπάρχουν συστολές (πόνοι στην κοιλιά)
-
Έντονος πόνος στην μέση και στην κοιλιά
-
Κάποιος τραυματισμός που σχετίζεται με την κοιλιακή χώρα (π.χ. τρακάρισμα/ πτώση στο πάτωμα)
Τι επιπλοκές μπορεί να έχει ο πλακούντας;
-
Συμφυτικός πλακούντας:
Όταν ο πλακούντας εμφυτεύεται πιο βαθιά από το κανονικό στο μυομήτριο. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την μεγάλη απώλεια αίματος κατά την διάρκεια ή μετά τον τοκετό. -
Αποκόλληση πλακούντα:
Όταν ένα μέρος του πλακούντα αποκολληθεί (ξεκολλήσει) από το τοίχωμα της μήτρας. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει αιμορραγία και το μωρό σας να μην παίρνει αρκετά θρεπτικά συστατικά και οξυγόνο λόγω του ότι δεν μεταφέρεται σωστά το αίμα. -
Επιχείλιος ή επιποματικός πλακούντας:
Όταν ο πλακούντας καλύπτει λίγο ή όλο το στόμιο του τράχηλου με αποτέλεσμα να εμποδίζει το μωρό να γεννηθεί φυσιολογικά. Αυτό εμφανίζεται συνήθως στις αρχές της εγκυμοσύνης και τις περισσότερες φορές υποχωρεί αφού με το πέρασμά του χρόνου τεντώνεται η μήτρα και μετακινείται ο πλακούντας. Υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν μετακινείται και πρέπει να γίνει καισαρική τομή. -
Ανεπάρκεια πλακούντα:
Όταν ο πλακούντας πλέον δεν λειτουργεί κανονικά και στερεί οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά από το μωρό με αποτέλεσμα να επηρεαστεί η ανάπτυξη του μωρού. -
Διεισδυτικός πλακούντας:
Όταν ο πλακούντας δεν μπορεί να περάσει από τον τράχηλό ή όταν είναι εμφυτευμένος βαθιά στο ενδομήτριο τοίχωμα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αιμορραγία ή να απειλητικό για την ζωή.
Επιλογές για τον πλακούντα που μπορεί να έχεις:
Σε μερικές χώρες έχουν ως κουλτούρα τους να θάβουν τον πλακούντα ή να το φυτεύουν μαζί με ένα δέντρο. Επιπλέον υπάρχει μια πρακτική η οποία ονομάζεται “placentophagy” όπου δημιουργούν κάψουλες (χάπι) από τον πλακούντα για δική τους χρήση. Ακόμη μίαν πρακτική που χρησιμοποιείται είναι η μαγειρική - μερικές γυναίκες μαγειρεύουν τον πλακούντα τους!
Αυτές οι τεχνικές πρέπει να γίνονται πάντα με προσοχή αφού μπορεί να είναι πηγή για λοίμωξη! Έρευνες δεν έχουν δείξει να υπάρχει κάτι θετικό στην κατάποση του.
Ωστόσο αυτές η πρακτικές δεν είναι διαδεδομένες στην Κύπρο και Ελλάδα, αφού υπάρχει κανονισμός ο πλακούντας να απορρίπτεται από τους παρόχους υγείας.
Ο πλακούντας είναι ένα από τα σημαντικότερα όργανα, αφού είναι αυτό που κρατάει ζωντανό το μωρό μας μέσα στην κοιλιά μας!
Πηγές:
https://www.pregnancybirthbaby.org.au/what-is-the-placenta
https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/in-depth/placenta/art-20044425
_.png)